Niedoczynność tarczycy — objawy, przyczyny i leczenie

Niedoczynność tarczycy znacząco obniża komfort życia, a nieleczona może powodować między innymi problematyczne zmiany skórne, zaburzenia pracy serca, problemy z koncentracją i pamięcią, a nawet depresję. Sprawdź, jak wygląda prawidłowa diagnostyka niedoczynności tarczycy oraz co należy robić, by zniwelować skutki choroby.

Niedoczynność tarczycy — co to za choroba i jakie są jej przyczyny?

Niedoczynność tarczycy, nazywana również hipotyreozą, to stan, w którym tarczyca produkuje zbyt mało hormonów tarczycy, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Hormony te regulują wiele procesów metabolicznych w organizmie, w tym metabolizm energetyczny, temperaturę ciała, tętno, oraz funkcje mózgu i układu nerwowego.

Przyczyny niedoczynności tarczycy mogą mieć podłoże pierwotne lub wtórne. Do najczęściej występujących przyczyn niedoczynności tarczycy zaliczamy poniższe czynniki.

  • Choroby autoimmunologiczne. Najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy w krajach rozwiniętych jest choroba Hashimoto, w której układ odpornościowy atakuje tarczycę, prowadząc do jej uszkodzenia i zmniejszenia produkcji hormonów tarczycy.
  • Zabiegi chirurgiczne lub leczenie Radiojodem. Usunięcie tarczycy chirurgicznie lub leczenie promieniowaniem w obszarze tarczycy (na przykład w leczeniu raka tarczycy) może prowadzić do niedoczynności tarczycy.
  • Niedobór jodu. Jod jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy. Niedobór jodu w diecie może prowadzić do niedoczynności tarczycy.
  • Zaburzenia przysadki. Przysadka mózgowa produkuje hormon zwany tyreotropiną (TSH), który reguluje funkcjonowanie tarczycy. Zaburzenia przysadki mogą prowadzić do niedoczynności tarczycy poprzez zmniejszenie produkcji TSH.
  • Leki. Niektóre leki, takie jak lit, amiodaron (często stosowany w leczeniu zaburzeń rytmu serca) lub interferon (stosowany w leczeniu niektórych chorób wirusowych i nowotworowych), mogą zaburzać funkcjonowanie tarczycy i prowadzić do niedoczynności.
  • Zaburzenia wrodzone. Czasami niedoczynność tarczycy może być wynikiem wad wrodzonych, które uniemożliwiają prawidłowy rozwój tarczycy lub produkcję hormonów tarczycy.

Objawy niedoczynności tarczycy u dorosłych

Objawy niedoczynności tarczycy u dorosłych są typowe także dla wielu innych schorzeń, co utrudnia rozpoznanie choroby. Do najczęstszych objawów niedoczynności tarczycy zaliczamy:

  • chroniczne zmęczenie,
  • przyrost masy ciała,
  • słabą tolerancję na niskie temperatury, zimne dłonie i stopy,
  • obrzęki, zwłaszcza na twarzy i wokół oczu,
  • suchą skórę i łamliwe paznokcie,
  • wypadanie włosów,
  • problemy z koncentracją i pamięcią,
  • zmiany nastroju i obniżone libido,
  • brak apetytu,
  • zaburzenia miesiączkowania.

Diagnostyka niedoczynności tarczycy

Kluczowym testem diagnostycznym jest badanie poziomu hormonów tarczycy we krwi. Pomiarom podlegają przede wszystkim poziomy tyroksyny (T4) i tyreotropiny (TSH). Niski poziom T4 lub podwyższony poziom TSH sugerują niedoczynność tarczycy.

W niektórych przypadkach lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak badania przeciwciał przeciwtarczycowych (np. przeciwciała anty-TPO, przeciwciała anty-TG) w celu oceny obecności chorób autoimmunologicznych, które mogą być przyczyną niedoczynności tarczycy.

Jakie badania warto wykonać przy podejrzeniu niedoczynności tarczycy?

  • Badanie poziomu hormonów tarczycy. Podstawowe badanie diagnostyczne pozwalające stwierdzić nieprawidłową pracę tarczycy.
  • Badania przeciwciałprzeciwtarczycowych. Badanie przeciwciał anty-TPO może pomóc w diagnozie chorób autoimmunologicznych tarczycy, takich jak choroba Hashimoto, która jest częstą przyczyną niedoczynności tarczycy.
  • USG tarczycy. Ultrasonografia tarczycy może być zalecana w celu oceny struktury tarczycy, wykrycia guzków, zmian w tarczycy lub oceny jej wielkości.
  • Scyntygrafia tarczycy. To obrazowanie, które wykorzystuje niewielkie ilości radioaktywnego znacznika w celu oceny funkcji tarczycy oraz wykrycia guzków czy innych nieprawidłowości.
  • Badanie lipidogramu. Niedoczynność tarczycy może wpływać na poziomy lipidów we krwi, co może zwiększyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
  • Badanie czynności wątroby. Niedoczynność tarczycy może wpływać na funkcję wątroby.
  • Badania metaboliczne. Niedoczynność tarczycy może wpływać na metabolizm węglowodanów i podnosić ryzyko cukrzycy.

Ciąża a niedoczynność tarczycy

Ciąża przy niedoczynności tarczycy wymaga szczególnej troski i opieki lekarskiej, gdyż hormony tarczycy odgrywają kluczową rolę w rozwoju płodu, szczególnie w pierwszym trymestrze ciąży. U kobiet z niedoczynnością tarczycy istnieje większe ryzyko wystąpienia powikłań ciążowych, takich jak poronienie, przedwczesne porody, nadciśnienie indukowane ciążą oraz problemy z rozwojem płodu.

W związku z powyższym istotne jest stałe monitorowanie poziomu hormonów tarczycy, zarówno przed ciążą, jak i w jej trakcie. Odpowiednia opieka prenatalna i ścisła współpraca z lekarzem pomogą zadbać o bezpieczny przebieg ciąży i bezbłędne dostosowywanie leczenia do bieżących potrzeb.

Niedoczynność tarczycy – choroba Hashimoto

Choroba Hashimoto jest wynikiem autoimmunologicznej reakcji, w której własny układ odpornościowy organizmu atakuje tarczycę. Przyczyny tego procesu nie są do końca znane, wiadomo natomiast, że duże znaczenie mają w tym przypadku czynniki genetyczne.

Choroba Hashimoto jest jedną z najczęstszych przyczyn niedoczynności tarczycy. To przewlekła choroba, ale przy odpowiednim leczeniu i zarządzaniu objawami pozwala na utrzymanie dobrej jakości życia.

Jak wygląda leczenie niedoczynności tarczycy?

Leczenie niedoczynności tarczycy opiera się głównie na substytucji hormonów tarczycy, które zastępują brakujące hormony i pomagają w przywróceniu prawidłowego poziomu metabolicznego organizmu.

W leczeniu zaburzeń pracy tarczycy istotne jest utrzymanie prawidłowej dawki hormonów, przez co konieczne są regularne badania niedoczynności tarczycy. Osoby zmagające się z niedoczynnością tarczycy szybko zauważą pozytywne skutki leczenia, które można utrwalić i wzmocnić poprzez zdrowy styl życia oraz odpowiednią dietę.


Loading...

Ashwagandha a niedoczynność tarczycy

Ashwagandha to roślina zielna, która od wieków jest stosowana w ajurwedzie, tradycyjnym systemie medycyny indyjskiej, jako adaptogen, czyli substancja wspomagająca organizm w adaptacji do zmian i radzeniu sobie ze stresem.

Ashwagandha jest szeroko stosowana ze względu na swoje potencjalne korzyści zdrowotne, a niektóre badania laboratoryjne sugerują, że może wspomagać naturalną produkcję hormonów tarczycy. Niestety nie ma wystarczającej wiedzy medycznej na ten temat, dlatego należy podchodzić do takich informacji z dystansem.

Warto podkreślić, że każdą suplementację należy konsultować z lekarzem. Przyjmowanie ashwagandhy może korzystnie wpłynąć na samopoczucie osób z niedoczynnością tarczycy, ale nie zastąpi konwencjonalnego leczenia.

Profilaktyka zdrowia przy niedoczynności tarczycy

Niedoczynność tarczycy najczęściej diagnozuje się u kobiet, a ryzyko zachorowania dodatkowo postępuje wraz z wiekiem. Badania w kierunku niedoczynności tarczycy to istotny element profilaktyki zdrowia, ale nie jedyny. Chorobie można zapobiegać także poprzez zbilansowaną dietę, bogatą w składniki odżywcze. Istotna jest również aktywność fizyczna, która wzmacnia organizm i korzystnie wpływa na gospodarkę hormonalną organizmu.